Έφη Μπαχτσεβάνα: «Η μουσική είναι το πάθος μου!»

Πώς μια δασκάλα μουσικής έχει καταφέρει να μετατρέψει τη μάθηση σε παιχνίδι και να κάνει τους μαθητές της, μικρούς και μεγάλους, να ανυπομονούν να βρεθούν στην τάξη της; Πώς η μέθοδος διδασκαλίας της έδωσε πνοή σε πλαστικούς σωλήνες, δημιουργώντας όμορφες μελωδίες και κάνοντας την εκμάθηση της μουσικής και των αγγλικών διασκεδαστική;

Γνωρίσαμε την Έφη Μπαχτσεβάνα, τη δασκάλα που με την αγάπη και τον ενθουσιασμό της για τη μουσική εκπαίδευση και παιδεία, τις ατελείωτες ώρες διδασκαλίας και προσφοράς της σε σχολεία στην Ελλάδα και στο εξωτερικό κάνει το όραμά της για μια μουσική τάξη γεμάτη χαρούμενους ανθρώπους πραγματικότητα.

Κα Μπαχτσεβάνα, η μέθοδος διδασκαλίας σας με τα πρωτοποριακά Boomwhackers έχει ταξιδέψει μέχρι το εξωτερικό. Πώς ξεκίνησε για εσάς αυτό το ταξίδι;

Πριν από περίπου 12 χρόνια είδα τα Boomwhackers στο διαδίκτυο, ενθουσιάστηκα, τα παρήγγειλα και έτσι ξεκίνησε το ταξίδι μου σε αυτή τη μουσική περιπέτεια. Δοκίμασα τις δυνατότητές τους και σκεφτόμουν πώς θα μπορούσα να τα χρησιμοποιήσω κατά την εκπαιδευτική διαδικασία. Πάντα ακολουθώ νέα εκπαιδευτικά μονοπάτια, αναζητώ ενδιαφέρουσες εκπαιδευτικές μεθόδους και διαδρομές προκειμένου να μεταλαμπαδεύω τις γνώσεις μου στα παιδιά, στους μαθητές μου, που τόσο πολύ αγαπώ, μαζί με το πάθος μου και τον ενθουσιασμό μου για τη μουσική.

Ξεκίνησα, λοιπόν, να εντάσσω τα Boomwhackers στα μαθήματά μου, φέρνοντάς τα μέσα στην τάξη και γνωρίζοντάς τα αρχικά σε μικρούς μαθητές και έπειτα σε ηλικιακά μεγαλύτερους. Σιγά σιγά, βλέποντας την απήχηση που έχουν στα παιδιά και το πόσο χαρούμενα ήταν μέσα από την ενασχόλησή τους με τα νέα αυτά μουσικά όργανα, δημιούργησα το 2012 την πρώτη πανελλαδικά Boomwhackers Orchestra, αυτή του Δημοτικού Ωδείου Νεάπολης-Συκεών, η οποία αποτελείται από παιδιά 5-12 ετών και με την οποία έχουμε συμμετάσχει σε πλήθος εκδηλώσεων. Παράλληλα, η μουσική αυτή μέθοδος έγινε προσιτή στους παιδικούς σταθμούς και στα τμήματα μουσικής προπαιδείας και αμέσως αγκαλιάστηκε με ενθουσιασμό από μικρούς και μεγάλους.

Μια και δεν υπήρχε βιβλιογραφία γι’ αυτό το πρωτοποριακό είδος μουσικής στα ελληνικά, με βάση τη δική μου εμπειρία έγραψα το πρώτο μου βιβλίο. Έπειτα από 2 χρόνια θεώρησα πως θα ήταν χρήσιμο να παρουσιαστεί αυτή η καινοτόμος μέθοδος και στα αγγλικά (Let’s play Boomwhackers: Learn English through music and play), με την οποία τα παιδιά μπορούν να μαθαίνουν αγγλικά με τα Boomwhackers διαδραστικά, μέσα από τη μουσική και το παιχνίδι. Αυτό ήταν και το έναυσμα ώστε να κληθώ από εκπαιδευτικούς οργανισμούς, σχολεία, καλλιτεχνικούς χώρους, συνέδρια και πανεπιστήμια του εξωτερικού. Σήμερα η μέθοδος αυτή χρησιμοποιείται ευρέως στην εκπαιδευτική διαδικασία σε νηπιαγωγεία, δημοτικά σχολεία, κέντρα ειδικής αγωγής και πανεπιστήμια σε πολλές χώρες. Αξίζει να σημειωθεί πως έχει χρησιμοποιηθεί σε περισσότερες από 15 χώρες και εγώ είχα τη χαρά και την τιμή να εκπαιδεύσω πάνω από 15.000 εκπαιδευτικούς και μαθητές.

Πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι να επιτευχθεί διαδικτυακά αυτή η εκπαιδευτική διαδικασία, δεδομένου ότι η μέθοδός σας είναι βιωματική και απαιτεί τη διά ζώσης αλληλεπίδραση μεταξύ εσάς και των μαθητών σας;

Δεν σας κρύβω ότι στην αρχή ήταν αρκετά δύσκολα και προβληματίστηκα πολύ. Όπως όλοι μας, σχετικά με την προσαρμογή μαθητών και δασκάλων στη νέα εκπαιδευτική ψηφιακή πραγματικότητα. Ωστόσο πιστεύω πως το online μάθημα ήρθε για να μείνει και ότι από εδώ κι εμπρός θα δουλεύουμε διαδικτυακά σε μεγάλο βαθμό. Εκπαιδεύτηκα όσο το δυνατόν καλύτερα, ενημερώθηκα και ανέπτυξα επιπλέον δεξιότητες, ώστε να καταφέρω να ενσωματώσω την ψηφιακή κουλτούρα στο μάθημά μου.

Θέλησα, λοιπόν, να δημιουργήσω μια ομάδα με θετική δυναμική για τα παιδιά, ώστε να επιθυμούν κάθε φορά και τα ίδια να έρχονται στο μάθημα και να βγαίνουν κερδισμένα από τη συνολική μας δουλειά. Σκοπός μου ήταν και είναι να κάνω τα παιδιά χαρούμενα, κάτι που εντέλει διαπίστωσα πως επιτυγχάνεται και μέσα από το διαδικτυακό μας μάθημα. Μπορεί το μάθημα να γινόταν μπροστά σε υπολογιστή, όμως δεν εγκλώβιζα τα παιδιά στην οθόνη. Φρόντιζα να με ακούν και να με βλέπουν, ενώ παράλληλα σηκώνονταν και συμμετείχαν ενεργά στο μάθημα μέσα από την κίνηση, τον χορό και το τραγούδι. Πολλές φορές ζητούσα και από τους γονείς να συμμετέχουν εξίσου. Υπήρξαν και περιπτώσεις μαθητών στο εξωτερικό που, επειδή δεν γνώριζαν τι είναι τα Boomwhackers, τους προέτρεπα να έχουν κοντά τους χρωματιστά μολύβια, ώστε να μπορέσουν να συμμετέχουν διαδραστικά.

Μέσα στην περίοδο της πανδημίας της Covid-19παρουσίασα διαδικτυακά τη μέθοδο σε περισσότερα από 200 σχολεία και εκπαιδευτικούς οργανισμούς σε ολόκληρο τον κόσμο, κάτι για το οποίο βραβεύτηκα από τον διεθνή οργανισμό World Books of Records-London.

Τι είναι τα Boomwhackers; Πώς θεωρείτε ότι ωφελούν τα παιδιά;

Τα Boomwhackers είναι κουρδισμένοι πλαστικοί σωλήνες σε διαφορετικά μεγέθη και χρώματα που όταν τους χτυπήσουμε σε οποιοδήποτε σταθερό σημείο, π.χ. στο σώμα μας (παλάμη, χέρια, μηροί, γόνατα), στο πάτωμα, στο τραπέζι κτλ., παράγουν από ένα διαφορετικό μουσικό ήχο. Τα χρώματα καθιστούν το παίξιμο μια πολύ εύκολη διαδικασία και ακολουθώντας τη μέθοδο «Let’s play Boomwhackers» μπορούμε να παίξουμε μελωδίες.

Τα Boomwhackers δεν χρησιμοποιούνται μόνο ως μουσικά όργανα αλλά και με διάφορους άλλους τρόπους. Συγκεκριμένα, έχω χωρίσει αυτή τη μέθοδο σε τρία μέρη. Το πρώτο μέρος αφορά τη γνωριμία με γενικές έννοιες, όπως τι είναι Boomwhackers, πώς τα κρατάμε, πώς παράγεται ο ήχος. Τα χρησιμοποιούμε μέσα στο παιχνίδι, στο να μαθαίνουμε τις νότες αλλά και ως μουσικοκινητικό υλικό. Το δεύτερο μέρος αφορά τον ρυθμό και το πώς τον συνδυάζουμε με την κίνηση και τον λόγο, ενώ κατά το τρίτο μέρος μαθαίνουμε να παίζουμε τραγούδια, δηλαδή χρησιμοποιούμε τα Boomwhackers καθαρά ως μουσικά όργανα.

Όλες οι δραστηριότητες της μουσικής μεθόδου γίνονται με τη μορφή παιχνιδιού. Τα παιδιά ωφελούνται, καθώς δουλεύουν σε ομάδες και όχι μεμονωμένα, και κατανοούν και διδάσκονται αγγλικά και μουσική με απλό και διασκεδαστικό τρόπο. Μαθαίνουν, επίσης, να συντονίζονται και να συγκεντρώνονται, μαθαίνουν διασκεδάζοντας, μαθαίνουν να περιμένουν τη σειρά τους, να αποδέχονται τους κανόνες και να δημιουργούν και δικούς τους, καθώς και μέσα από τις δραστηριότητες που συνυπάρχουν με την κίνηση, τον χορό και το τραγούδι καλλιεργούν δεξιότητες όπως η κριτική σκέψη, η επικοινωνία και η συνεργασία.

Η μουσική αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής και της καθημερινότητάς σας. Τι σημαίνει για εσάς προσωπικά;

Η μουσική για εμένα είναι τρόπος ζωής και έκφρασης, με ταξιδεύει και με ηρεμεί. Με τη μουσική νιώθω πως ξεπερνώ πιο εύκολα κάποιο πρόβλημα, γίνομαι πιο δυνατή και αισιόδοξη. Αν μπορούσα με μία λέξη να εκφράσω το νόημα που έχει η μουσική για μένα, θα χρησιμοποιούσα τη λέξη «πάθος».

Τι θα συμβουλεύατε τους νέους που θέλουν να ασχοληθούν με αυτή σήμερα;

Θα τους συμβούλευα να ασχοληθούν με τη μουσική ανεπιφύλακτα. Και όχι μόνο με τη μουσική αλλά και με τις τέχνες γενικότερα, με οτιδήποτε θα μπορούσε να τους προσφέρει παιδεία και ερεθίσματα. Και σίγουρα να επιλέξουν να ασχοληθούν με ό,τι τους κάνει πραγματικά ευτυχισμένους. Απευθυνόμενη και στους γονείς, θα ήθελα να προσθέσω πως το καλύτερο δώρο που θα μπορούσαν να κάνουν στα παιδιά τους είναι η εκμάθηση ενός μουσικού οργάνου, καθώς η μουσική αποτελεί πηγή έμπνευσης για το παιδί και ενισχύει τις δεξιότητές του.

Συνέντευξη-επιμέλεια: Κατερίνα Γκρίτζαλη

Δ/ντρια Σύνταξης, stentoras.gr

Λίγα λόγια για την Έφη Μπαχτσεβάνα…

Η Έφη Μπαχτσεβάνα είναι καθηγήτρια μουσικής και συγγραφέας. Τα τελευταία 20 χρόνια εργάζεται ως καθηγήτρια μουσικής στα Δημοτικά Ωδεία του Δήμου Νεάπολης-Συκεών.

H Έφη έχει δημιουργήσει και εφαρμόζει μια νέα καινοτόμο μέθοδο διδασκαλίας των Boomwhackers, όπου τα παιδιά μαθαίνουν αγγλικά διαδραστικά μέσα από τη μουσική και το παιχνίδι.

Let’s play Boomwhackers: Learn English through Music and Play

Η ίδια, γνωρίζοντας καλά την απήχηση που έχουν στα παιδιά τα Boomwhackers, δημιούργησε το 2012 την πρώτη πανελλαδικά Boomwhackers Οrchestra. Πρωτοποριακό εγχείρημα της Έφης αποτέλεσε η εισαγωγή της μεθόδου «Let’s play Boomwhackers» σε παιδικούς σταθμούς, νηπιαγωγεία, σχολεία και πανεπιστήμια σε ολόκληρο τον κόσμο. Περισσότεροι από 15.000 εκπαιδευτικοί χρησιμοποιούν τη συγκεκριμένη μέθοδο.

Η καινοτόμος αυτή μέθοδος διδασκαλίας χρησιμοποιείται σε σχολεία στην Ολλανδία, Βουλγαρία, Ινδία, Ρωσία, Αυστραλία, Ουκρανία, Κύπρο, Τουρκία, Φιλανδία και Ινδία.

Η συγκεκριμένη μέθοδος έχει παρουσιαστεί σε μεγάλους εκπαιδευτικούς οργανισμούς στο εξωτερικό, όπως στο Council For Creative Education στη Φιλανδία, στο International Teachers Development Institute στην Ιαπωνία, στο Twinkl Australia teaching group στην Αυστραλία, στο πρόγραμμα ανταλλαγής των υπουργείων Παιδείας της Κορέας και των Φιλιππίνων Korea-Philippines Teacher Exchange Programme Alumni Association (KPTEPAA) και στο Global EdHeroes online forum από το Rybakov Foundation της Ρωσίας.

Από το 2012 πραγματοποιεί σεμινάρια σε εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων, παιδαγωγούς προσχολικής και σχολικής ηλικίας, νηπιαγωγούς, βρεφονηπιοκόμους, γυμναστές, μουσικούς και καθηγητές αγγλικών με θέμα τη διδασκαλία της μεθόδου της στην εκπαίδευση.

Κατά τη διάρκεια της πανδημίας η Έφη έχει παρουσιάσει τη μέθοδό της διαδικτυακά σε περισσότερα από 200 σχολεία και εκπαιδευτικούς οργανισμούς σε ολόκληρο τον κόσμο.

Συνεργάζεται με το Πανεπιστήμιο Παιδαγωγικών Σπουδών της Ινδίας Central University of Gujarat, την Ακαδημία Harmonia Academy της Τουρκίας, το Πανεπιστήμιο Παιδαγωγικών Σπουδών University of Childhood της Ρωσίας και με το μεγαλύτερο Διαδικτυακό Σχολείο Προσχολικής Αγωγής, το eSISU Global Preschool, με έδρα τη Φιλανδία.

Άρθρα με θέμα τη μέθοδό της έχουν παρουσιαστεί στις εφημερίδες «Νέος κόσμος» της Αυστραλίας, «Εθνικός κήρυξ» της Νέας Υόρκης και σε μεγάλα εκπαιδευτικά περιοδικά της Ινδίας «Mentor Magazine», «Education Jagat», «Edukos Unite Of Scholars», «Womenshine» κ.α.

Πρόσφατα τιμήθηκε με το βραβείο Rybakov Preschool Award από το Rybakov Foundation της Ρωσίας, αφιερωμένο στη μνήμη του L.Vygotsky.

Το 2021 τιμήθηκε με το βραβείο της καλύτερης δασκάλας Best Teacher Global Award από τον διεθνή εκπαιδευτικό οργανισμό Edukosunite.

Το 2020 τιμήθηκε ως Γυναίκα Πρότυπο με το Βραβείο Παιδείας από τη Λέσχη The Lions Club of Athens Specialty New Voices.

Το 2020 τιμήθηκε από τον διεθνή οργανισμό World Books of Records –London για την εκπαιδευτική της προσφορά κατά τη διάρκεια της πανδημίας του Covid-19.

Το 2020 κέρδισε το βραβείο της καλύτερης εκπαιδευτικού Best Educators Excellence Global Award 2020 από τον διεθνή εκπαιδευτικό οργανισμό Educlouds.

Για τη μέθοδό της «Let’s play Boomwhackers» έχει βραβευθεί με είκοσι διεθνή βραβεία.