Η διεθνής τάση “back-to-basics”

Μια πρόσφατα ανερχόμενη διεθνή τάση στο χώρο των τροφίμων και των ποτών, είναι η επιστροφή σε παραδοσιακά, αγνά προϊόντα και γεύσεις, όπου οι καταναλωτές στρέφονται σε προϊόντα ζητώντας αυθεντικότητα. Οι γρήγοροι ρυθμοί ζωής και ο φόβος ο οποίος έχει περάσει πλέον με διάφορες μορφές στην καθημερινότητά μας, σε συνδυασμό με το στρες, έχει δημιουργήσει μία συναισθηματική ανάγκη για επιστροφή στις ρίζες (back-to-basics), πίσω σε εκείνες τις μνήμες, τα αρώματα και τις γεύσεις, που μας κάνουν να νιώθουμε ασφαλείς και σίγουροι, αποτινάζοντας από πάνω μας όλη εκείνη την «ψευδαίσθηση του δήθεν». Τα παραδοσιακά προϊόντα διατροφής είναι προϊόντα που συνδέονται με τη διατροφική κουλτούρα ενος τόπου, και μέσω αυτής με την ιστορία, τα ήθη και τα έθιμά του. Ο παραδοσιακός χαρακτήρας των προϊόντων αυτών οφείλεται στην ιδιοτυπία των υλικών ή του τρόπου παρασκευής τους (συνταγή ή τεχνική), έχει ιστορία δεκαετιών ή και αιώνων και μεταδίδεται από γενιά σε γενιά.

Εξιστορώντας την ξεχασμένη «ταυτότητα των τοπικών μας προϊόντων»

Αυτή η αναζήτηση της «αλήθειας» φέρνει στην επιφάνεια και δίνει αξία στο κομμάτι της ελληνικής παράδοσης. Από τον κρόκο Κοζάνης μέχρι τα τυροπιτάκια Αλεξανδρούπολης κι από το ρακόμελο Αμοργού μέχρι τον καβουρμά Θράκης (ή σύγλινο όπως το λένε στη Μάνη…), τα ελληνικά παραδοσιακά προϊόντα αποτελούν φορείς παράδοσης, κοινωνοί κουλτούρας και πρεσβευτές Ελληνικότητας. Η αυξημένη παγκόσμια ζήτηση για παραδοσιακά προϊόντα, αποτελεί μία από τις τελευταίες ευκαιρίες της Ελλάδας να αποκτήσει ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα που θα ξεπερνάει τα σύνορά μας με αξιώσεις και αυτοπεποίθηση. Η χώρα μας είναι γεμάτη από καταπληκτικά προϊόντα που συνδιάζουν ποιότητα, γεύση και διατροφικές αξίες, αποτελώντας μοναδικές προτάσεις προς τον έλληνα αλλά και τον διεθνή καταναλωτή. Η σημασία της ανάδειξής τους, τόσο για τη διατήρηση της κληρονομιάς και της ιστορικής ταυτότητας μιας περιοχής, αλλά και την ανάπτυξη της τοπικής οικονομίας, είναι προφανής. Κατά παράδοση όμως, πολύ σπάνια διαθέτουν την κατάλληλη εικόνα που θα λειτουργήσει σαν δίαυλος επικοινωνίας προϊόντος – πελάτη εξασφαλίζοντας την πρώτη δοκιμή. Πρέπει να αναζητηθούν και να αναπτυχθούν νέοι τρόποι έτσι ώστε τα προϊόντα αυτά να εκμεταλλευθούν τον ιδιαίτερο χαρακτήρα τους, έτσι ώστε να κερδίσουν την εμπιστοσύνη του ξένου καταναλωτή.

Brand Storytellers: «Έναν μύθο θα σας πω…»

Πολύτιμος σύμμαχος στην προσπάθεια αυτή είναι η λειτουργία του Branding, που καλείται να «ντύσει» επικοινωνιακά τα προϊόντα, δημιουργώντας τον «σαφή και πιστευτό Μύθο» που περικλείει όλες εκείνες τις αξίες που κάνουν το προϊόν μοναδικό, δίνοντας επιχειρήματα επιλογής στον καταναλωτή που τα πρωτογνωρίζει και μπαίνει στο πειρασμό να τα ανακαλύψει. Ένα από τα βασικότερα σύγχρονα εργαλεία που θα συνθέσουν και θα οπτικοποιήσουν όλα τα παραπάνω, κτίζοντας ένα στιβαρό και δυναμικό brand, είναι η διήγηση της ξεχωριστής ιστορίας του κάθε προϊόντος-υπηρεσίας-τόπου, στον καταναλωτή. Σύμφωνα με τη νέα παγκόσμια τάση, κάθε διαφημιστική προσπάθεια διηγείται μια ιστορία. Η Εξιστόρηση αυτή, είναι ο πλέον πειστικός και ελκυστικός τρόπος προώθησης που χρησιμοποιείται σήμερα. Οι σύγχρονες θεωρίες της επικοινωνίας πρεσβεύουν οτι οι καταναλωτές δεν αγοράζουν πλέον προϊόντα, αλλά τιςιστορίεςπου αυτά «διηγούνται». Δεν αγοράζουν μάρκες, αλλά τους μύθους και τα αρχέτυπα που αυτές οι μάρκες συμβολίζουν. Εδώ και αρκετά χρόνια οι μεγαλύτερες εταιρίες παγκοσμίως έχουν βάλει μπροστά τις αφηγηματικές ανοικοδομήσεις τους. Οι αφηγηματικές σκηνές αντικατέστησαν τις διαφημιστικές καμπάνιες. Η εικόνα της μάρκας (Brand Image) αντικαταστάθηκε από την ιστορία της μάρκας (Brand Story). Έχουμε περάσει στην εποχή της αφήγησης, όπου η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις είναι πώς να μιλούν για την ιστορία τους κατά τον πιό αποτελεσματικό και αξιόπιστο τρόπο. Το Εξιστορείν αποτελεί το πιο χρήσιμο εργαλείο σε αυτή την προσπάθεια, διότι έχει την ικανότητα να προσελκύει εύκολα την προσοχή του κοινού, εκπέμποντας μηνύματα τα οποία διεισδύουν αποτελεσματικά στον συναισθηματικό κόσμο του στοχευμένου κοινού.

Η αφήγηση παλιών τοπικών παραδοσιακών ιστοριών, διεγείρει τη φαντασία των καταναλωτών σε σχέση με την παράδοση και τα Ελληνικά ήθη και έθιμα (HeritageBranding), αναδεικνύοντας ένα – εγκαταλειμμένο έως χθες Εθνικό Κεφάλαιο,που είναι ικανό να οδηγήσει τις Ελληνικές Επιχειρήσεις και την Τοπική Αυτοδιοίκηση σε μια δυναμική παρουσία στο νέο χώρο της «ιστορίας της μάρκας» (BrandStorytelling), ενισχύοντας τον αγώνα τους για εξωστρέφεια και στόχευσης σε συγκεκριμένες ανταγωνιστικές αγορές.

Χαράλαμπος Μιχαηλίδης

Διευθυντής Μεταπτυχιακών Προγραμμάτων
New York College, Θεσσαλονίκη.