Είθισται να αντικαθίσταται ο όρος «τουρισμός» από τη φράση «βαριά τουριστική βιομηχανία». Ο χαρακτηρισμός αυτός περισσότερο επικοινωνιακός παρά ουσιαστικός, καθώς αναφερόμαστε σε ένα κλάδο της οικονομίας που δεν έχει στοιχεία πρωτογενούς παραγωγής δημιουργεί υψηλές προσδοκίες όσον αφορά στις δυνατότητες για απασχόληση και επιχειρηματική δράση.
Ακόμα και εν καιρώ οικονομικής κρίσης ο τουρισμός αποτελεί έναν από τους πιο δυνατούς πυλώνες ανάπτυξης και η συνεισφορά του στην αγορά εργασίας είναι εξαιρετικά σημαντική. Είναι όμως βέβαιο ότι δεν έχει μείνει ανεπηρέαστος από τη δύσκολη οικονομική συγκυρία σε εθνικό και διεθνές επίπεδο.
Ο Δρ. Ανδρέας Ανδρεάδης, Πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ), θα μας μιλήσει στη συνέντευξη που ακολουθεί για τις εξελίξεις στον τουριστικό κλάδο, τις δυνατότητες σε εργασιακό και επιχειρηματικό επίπεδο αλλά και για τη δράση του ΣΕΤΕ όσον αφορά στην προώθηση, την ανάπτυξη και την ενδυνάμωση του ελληνικού τουριστικού προϊόντος.

Κύριε Ανδρεάδη, πότε δημιουργήθηκε ο ΣΕΤΕ και για ποιους λόγους;
Ο Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) ιδρύθηκε το 1991, με σκοπό τη συνεχή ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και την ανάδειξη του πρωταγωνιστικού ρόλου του τουρισμού στην ελληνική οικονομία. Εκπροσωπεί τις πανελλήνιες κλαδικές ενώσεις τουριστικών επιχειρήσεων καθώς και μεμονωμένες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται ευρύτερα στην τουριστική οικονομία και καλύπτουν ολόκληρο το φάσμα των τουριστικών δραστηριοτήτων.
Ο ΣΕΤΕ οραματίζεται μια ισόρροπη τουριστική ανάπτυξη, η οποία θα στοχεύει στη βελτίωση των αποδόσεων, με παράλληλη αύξηση του αριθμού των αφίξεων και των διανυκτερεύσεων, με καλύτερη κατανομή της τουριστικής προσφοράς σε όλες τις περιοχές της χώρας και με καλύτερη χρονική κατανομή της ζήτησης. Όλα αυτά θα πραγματοποιούνται μέσα στο πλαίσιο προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος, καθώς και στο πλαίσιο σεβασμού και ανάδειξης του πολιτισμού μας.
Από το 2013 είναι επίσημος Κοινωνικός Εταίρος και έχει ιδρύσει την Marketing Greece, καθώς και το Ινστιτούτο ΣΕΤΕ. Η Marketing Greece Α.Ε. είναι εταιρεία μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και έχει ως πρωταρχικό στόχο την αποτελεσματική προβολή του ελληνικού τουριστικού προϊόντος. Παράλληλα, στοχεύει, μέσω ενός πλάνου πολυεπίπεδης επικοινωνιακής στρατηγικής, να αναδείξει τη χώρα μας σε έναν από τους σημαντικότερους και ελκυστικότερους τουριστικούς προορισμούς παγκοσμίως.
Το Ινστιτούτο ΣΕΤΕ στόχο έχει τη στρατηγική ενίσχυσης και βελτίωσης της ποιότητας του ελληνικού τουριστικού προϊόντος, αλλά και την ουσιαστική παρέμβαση στην αναβάθμιση της τουριστικής εκπαίδευσης και κατάρτισης στη χώρα μας. Ταυτόχρονα, ενισχύει το έργο του ΣΕΤΕ, μέσω της παροχής επιστημονικής και τεχνικής υποστήριξης για την προώθηση της επιχειρηματικότητας και της ποιότητας στον τομέα του τουρισμού, καθώς και την ενίσχυση των μηχανισμών και των πολιτικών ανάπτυξης του ανθρώπινου δυναμικού.

Πώς η ύφεση των τελευταίων ετών έχει επηρεάσει τις τουριστικές επιχειρήσεις;
Παρά το γεγονός ότι ο ελληνικός τουρισμός παραμένει ο εν ενεργεία τομέας της ελληνικής οικονομίας, ο οποίος συνεχίζει να έχει θετική βραχυπρόθεσμη προοπτική, έχουμε αρχίσει να καταγράφουμε ένα πολύ σημαντικό ζήτημα το οποίο μπορεί να επηρεάσει μέσο-μακροπρόθεσμα τις εξελίξεις. Δημιουργούνται δύο πραγματικότητες στον ελληνικό τουρισμό και στην ανταγωνιστικότητα τόσο των ελληνικών τουριστικών επιχειρήσεων όσο και των περιοχών. Η μια είναι αυτή των περιοχών και των επιχειρήσεων που προωθούν και διαχειρίζονται ένα επώνυμο προϊόν, με ολοκληρωμένες εταιρικές διαδικασίες, εξειδικευμένα συστήματα και έντονη εξωστρέφεια. Η δεύτερη πραγματικότητα είναι αυτή της άγνωστης Ελλάδας με την χαμηλή τουριστική περίοδο και τις χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες πασχίζουν, χωρίς να προσφέρουν κάποιο επώνυμο προϊόν, με λιγοστά μέσα και σχεδόν καθόλου υποστήριξη να επιβιώσουν στον αδυσώπητο ανταγωνισμό και στις συνεχώς μεταβαλλόμενες συνθήκες επιχειρηματικότητας της χώρας μας.

Προκύπτει λοιπόν η απόλυτη ανάγκη να χαράξουμε μια μακροπρόθεσμη στρατηγική για την επόμενη μέρα της χώρας μας και του ελληνικού τουρισμού, που θα αναδείξει τις πραγματικές του δυνάμεις. Είναι αναγκαίο να φροντίσουμε να εκπαιδεύσουμε τις επιχειρήσεις, να προφυλάξουμε και να προωθήσουμε τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της κάθε περιοχής, να εντάξουμε τις αρχές της αειφορίας στις διαδικασίες των επιχειρήσεων και να διεισδύσουμε ακόμα πιο βαθιά στη συνείδηση του κάθε Έλληνα, ώστε να αποτυπωθεί το μήνυμα πως η χώρα μας μπορεί να γίνει ηγέτιδα στην παροχή υπηρεσιών ξεκινώντας από τον τουρισμό.

Υπάρχουν δυνατότητες και ευκαιρίες για νέους επιχειρηματίες στο χώρο του τουρισμού;

Για να επιτύχουμε τους στόχους του 2021, θα πρέπει άμεσα να δημιουργηθούν 250.000 κλίνες κατηγορίας 5* στην χώρα. Από αυτές έχουμε υπολογίσει ότι θα πρέπει να δημιουργήσουμε 150.000 νέες και να αναβαθμίσουμε επιπλέον 100.000. Αντιλαμβάνεστε λοιπόν ότι ο τομέας του τουρισμού έχει ακόμα μεγάλες προοπτικές ανάπτυξης. Επαναλαμβάνω όμως ότι δεν υπάρχει η στρατηγική και τα επενδυτικά κίνητρα από την πλευρά του κράτους ώστε να είναι σε θέση η χώρα να προσελκύσει αυτές τις επενδύσεις. Ταυτόχρονα, χρειάζεται να μειωθεί το κόστος χρήματος και να επιστρέψει η ρευστότητα στην αγορά. Μόνο με αυτούς τους τρόπους θα μπορούν οι επενδύσεις στην Ελλάδα να είναι ανταγωνιστικές.

Όσον αφορά στην απασχολησιμότητα, είναι πολλοί οι νέοι που εργάζονται στο χώρο και πολλοί εκείνοι που θέλουν να ενταχθούν. Ποιες είναι οι συνθήκες εργασίες και ποιες οι προοπτικές για τους εργαζόμενους στον τουριστικό τομέα;

Ο τουρισμός είναι ένας τομέας εντάσεως εργασίας. Είναι ένας τομέας που χαρακτηρίζεται από την πολλή και σκληρή δουλειά διότι είναι εποχικός και ταυτόχρονα έχει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, αφού πρέπει να καταφέρουμε να προσφέρουμε μοναδικές εμπειρίες στους επισκέπτες μας, 24 ώρες το 24ωρο. Σε αυτό το σημείο πρέπει να αναφέρουμε ότι ο ανθρώπινος παράγοντας του ελληνικού τουρισμού είναι ένα από τα βασικά μας ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι σύμφωνα με μελέτες το ανθρώπινο στοιχείο του ελληνικού τουρισμού έχει μακράν τα περισσότερα θετικά σχόλια με βαθμολογία που ξεπερνά το 90%.

Κύριε Ανδρεάδη θα θέλατε να μας μιλήσετε κλείνοντας για τις προοπτικές στον ελληνικό τουρισμό γενικότερα;
Το μεγάλο στοίχημα για εμάς είναι μέσα από τη διαδικασία αυτορρύθμισης που σταθερά προωθούμε στην εξυγίανση, εκπαίδευση, προώθηση και ποιότητα προσφερόμενων υπηρεσιών, να οδηγήσουμε την ελληνική κοινωνία στην συνειδητοποίηση ότι ο τουρισμός είναι το μέλλον της χώρας. Όλοι μας έχουμε την υποχρέωση να δουλέψουμε σκληρά, μεθοδικά και συλλογικά προκειμένου να ανοίξει ο δρόμος προς τα εμπρός και να επιτύχουμε τους στόχους του 2021 για 35 εκατ. επισκέπτες και σχεδόν 20 δισ. Ευρώ έσοδα, όπως περιγράφει ο αναθεωρημένος Οδικός Χάρτης που παρουσιάσαμε πρόσφατα. Ο ΣΕΤΕ, ως κοινωνικός εταίρος, έχει ενεργοποιήσει πλήρως τους δύο σύγχρονους επιχειρησιακούς του βραχίονες το Ινστιτούτο ΣΕΤΕ και την Marketing Greece. Μέσω των περιφερειακών γραφείων μας, αναπτύξαμε τα στρατηγικά marketing plans τουριστικού προϊόντος για πέντε περιφέρειες της χώρας, σε στενή συνεργασία με τις περιφερειακές και τοπικές αρχές καθώς και τους τοπικούς φορείς. Με το ΙΝΣΕΤΕ σχεδιάζουμε ένα νέο ολοκληρωμένο σύστημα πιστοποίησης ποιότητας υπηρεσιών και προσόντων βασισμένο στη διεθνή εμπειρία. Με το SETE Training ολοκληρώσαμε ακόμα ένα κύκλο στοχευμένων εκπαιδευτικών σεμιναρίων υψηλού επιπέδου σε συγκεκριμένες κατηγορίες δεξιοτήτων για περισσότερους από 1000 επαγγελματίες του κλάδου και προχωρήσαμε και στην υλοποίηση του δεύτερου προγράμματος εκπαίδευσης ανέργων νέων. Με το SETE Intelligence μπαίνουμε σε βάθος στην ανάλυση των μεγεθών των τουριστικών προϊόντων προκειμένου να κατανοήσουμε τα χαρακτηριστικά τους και τις προοπτικές τους και μοιραζόμαστε με τον κλάδο τα αποτελέσματα. Με τη Marketing Greece συμβάλλουμε στρατηγικά και αποφασιστικά στην προώθηση των ελληνικών τουριστικών προϊόντων και στην ανάδειξη προορισμών της χώρας μας.

Είναι σημαντικό για την επόμενη μέρα του ελληνικού τουρισμού, να προσπαθήσουμε να συνθέσουμε τα βέλτιστα των δυνατοτήτων κάθε τομέα, σε μία δυναμική που θα εδραιώσει τη χώρα ως ηγέτιδα, διεθνώς, στην παροχή υπηρεσιών. Διαθέτουμε ως χώρα την κρίσιμη μάζα ανθρωπίνων πόρων που απαιτείται. Διαθέτουμε μια μοναδική φυσική ομορφιά, που δημιουργεί από μόνη της αξέχαστες εμπειρίες, ιστορικά και αρχαιολογικά μνημεία που όλοι θέλουν να επισκεφθούν και κατάλληλες κλιματικές συνθήκες που επιτρέπουν τη διεύρυνση της τουριστικής περιόδου.

Είναι υποχρέωση όλων όσοι δραστηριοποιούμαστε στον τουρισμό να διαφυλάξουμε τις ομορφιές και τα μοναδικά πολιτισμικά χαρακτηριστικά της χώρας μας και να τα αναδείξουμε, όπως τους αξίζει, στις καλύτερες θέσεις του παγκόσμιου τουρισμού. Είναι καθήκον μας να καλλιεργήσουμε συστηματικά την αντίληψη ότι ο τομέας του τουρισμού αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά κεφάλαια της ελληνικής οικονομίας και των τοπικών κοινωνιών.

Μίνα Βασιλοπούλου, Υπεύθυνη Περιεχομένου Skywalker.gr